Bilimsel dergilerde yayınlanacak bir araştırma makalesi hazırlamak, yalnızca iyi bir araştırma yapmayı değil, aynı zamanda bu araştırmayı uluslararası kabul gören yazım standartlarına uygun şekilde sunmayı gerektirir. Dergilerin yazım kuralları, akademik bütünlük, metodolojik şeffaflık ve format uyumu, hakem değerlendirme sürecinden başarıyla geçebilmenin en önemli anahtarlarıdır.
Bu yazıda, bilimsel dergilere makale gönderirken uyulması gereken temel kuralları, sık yapılan hataları ve kabul oranını artıracak ipuçlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

1. Dergi Seçimi
-
Araştırma konunuza uygun dergileri belirleyin.
-
Derginin kapsamını, yayın politikalarını ve hedef kitlesini inceleyin.
-
Etki faktörü, indeks bilgisi (SCI, SSCI, Scopus vb.) ve yayın sıklığına dikkat edin.
-
Açık erişim veya abonelik sistemine sahip olup olmadığını kontrol edin.
2. Yazım Kurallarına Uyum
Her derginin kendine özgü yazım kılavuzu vardır.
-
Başlık: Kısa, net ve çalışmanın kapsamını yansıtmalı.
-
Özet: Amaç, yöntem, bulgular ve sonuç bölümlerini kapsamalı.
-
Anahtar Kelimeler: En az 3-6 arasında olmalı.
-
Metin Yapısı: IMRAD formatına (Introduction, Methods, Results, and Discussion) uygun olmalı.
-
Kaynakça: Derginin istediği atıf stilinde (APA, Vancouver, Harvard vb.) düzenlenmeli.
3. Araştırma Etiği
-
Etik kurul onayı gerektiren çalışmalar için onay belgesi eklenmeli.
-
Katılımcı onam formları bulunmalı.
-
Çıkar çatışması beyan edilmeli.
-
İntihalden kaçınılmalı, benzerlik oranı %20’nin altında tutulmalı.
4. Yöntemsel Şeffaflık
-
Araştırma tasarımı ayrıntılı olarak yazılmalı.
-
Veri toplama süreci ve analiz yöntemleri net biçimde belirtilmeli.
-
Kullanılan istatistiksel testler ve anlamlılık düzeyleri açıklanmalı.
-
Tekrarlanabilirlik esas alınmalı.
5. Bulguların Sunumu
-
Bulgular, tablo ve grafiklerle desteklenmeli.
-
Görseller yüksek çözünürlükte olmalı.
-
Ölçüm birimleri SI sistemine göre verilmelidir.
-
Yorum yapılmadan önce yalnızca veriler sunulmalı.
6. Tartışma Bölümü
-
Bulgular literatürdeki çalışmalarla karşılaştırılmalı.
-
Çalışmanın katkısı ve sınırlılıkları açıklanmalı.
-
Gelecek çalışmalar için öneriler sunulmalı.
7. Hakem Sürecine Hazırlık
-
Düzgün bir dil kullanımı için gerekirse profesyonel dil editöründen destek alın.
-
Makalenizi göndermeden önce benzerlik ve intihal kontrolü yapın.
-
Tüm şekil ve tabloların kaynaklarını belirtin.
8. Sık Yapılan Hatalar
-
Dergi formatına uymamak.
-
Kaynakça formatında tutarsızlık.
-
Eksik veya yetersiz yöntem açıklaması.
-
Bulguların net sunulmaması.
-
Gereksiz uzun giriş bölümü.
9. Yayın Şansını Artıracak İpuçları
-
Başlığı ilgi çekici ama bilimsel tutun.
-
Özeti güçlü ve çarpıcı yazın.
-
Bulgular bölümünde net tablo ve grafikler kullanın.
-
Hakemlerin işini kolaylaştıracak açık bir yapı kurun.
Sonuç
Bilimsel dergilerde yayınlanacak bir araştırma makalesi hazırlamak, yalnızca akademik bir gereklilik değil, aynı zamanda araştırma sonuçlarınızı dünya ile paylaşmanın en etkili yoludur. Dergi kurallarına tam uyum, etik standartlara sadakat ve metodolojik şeffaflık, çalışmanızın kabul edilme ihtimalini önemli ölçüde artırır.
Başarılı bir dergi makalesi:
-
Konuya uygun dergiye gönderilir,
-
Yazım kurallarına eksiksiz uyar,
-
Etik ilkelere bağlıdır,
-
Net, tutarlı ve bilimsel bir dil kullanır.